1. Sinh thiết tế bào tuyến giáp trước mổ là sử dụng kim nhỏ, chọc vào khối u dưới hướng dẫn của siêu âm để lấy tế bào. Sau đó soi tế bào dưới kính hiển vi để tìm tế bào ung thư. Sẽ biết kết quả ngay hôm đi khám.
- Dựa vào kết quả này sẽ có thêm thông tin để chẩn đoán nghi ngờ ung thư hay lành tính. Tuy nhiên độ chính xác không cao, phụ thuộc vào trình độ của người chọc, vị trí chọc dễ hay khó và u mềm hay chắc.
- Đặc biệt là chọc vào u cũng không phải là lựa chọn tốt.
2. Sinh thiết tức thì là trong khi mổ, Bs mổ sẽ nhìn trực tiếp u, sờ vào u, gửi u nghi ngờ cho bác sĩ đọc tế bào xem u có lành tính hay ác tính.
- Trong thời gian tức thì, chờ kết quả từ 40 phút đến 1 tiếng tùy vào cơ sở đọc, tùy vào ca dễ hay khó cần phải hội chẩn giữa các Bs mổ và Bs đọc tức thì, bệnh nhân sẽ nằm chờ trên bàn mổ.
- Dựa vào kết quả này và sự bàn bạc thống nhất trước với người bệnh và đặc biệt là kinh nghiệm của Bs mổ để quyết định cắt toàn bộ tuyến giáp hay cắt một thùy hay nạo vét sạch hay bảo tồn tuyến giáp chỉ lấy u?
3. Xét nghiệm giải phẫu bệnh là u sau khi đã làm sinh thiết tức thì sẽ làm lại một lần nữa để khẳng định lại chẩn đoán, sau mổ khoảng 7 đến 10 ngày sẽ có kết quả.
- Dựa vào kết quả này để quyết định thể của ung thư, u có xâm nhập vỏ, mạch máu, u đã di căn hạch chưa.
- Dựa vào kết quả này để tư vấn điều trị các bước tiếp theo như để theo dõi hay uống xạ hay truyền hóa chất hay chiếu xạ?
4. Bình giáp là tuyến giáp bình thường, xét nghiệm T3, FT4, TSH nằm trong giới hạn bình thường. TSH từ 0,2 đến 5 là bình thường.
5. Suy giáp là tuyến giáp bị suy yếu, không sản xuất đủ hóc môn tuyến giáp. TSH lớn hơn 5,4 thì gọi là suy giáp.
6. Cường giáp là tuyến giáp sản xuất quá nhiều hóc môn tuyến giáp, TSH nhỏ hơn 0,2 thì gọi là cường giáp.
7. Vi ung thư tuyến giáp, Vi là nhỏ, kích thước của khối u nhỏ, u không to thì gọi là vi. U to thì gọi là đại ( vay mượn tiếng tàu).
8. Kiêng iod là kiêng iod 2 tuần trước khi uống xạ ( Iod 131)
- Kiêng thức ăn, thuốc uống, thuốc bôi, thuốc rửa... Nói tóm lại những gì có iod thì không được dùng trong 2 tuần trước khi uống xạ. Sau khi uống xạ thì ăn uống bình thường.
9. Di căn là đi từ chỗ này đến chỗ khác, đi từ cơ quan này sang cơ quan khác. Là tế bào ung thư từ tuyến giáp đi theo mạch máu đến hạch gọi là di căn hạch. Tế bào ung thư tuyến giáp di căn đến phổi gọi là di căn phổi, đến não gọi là di căn não.
- Tế bào di căn sẽ làm hư hỏng phổi, hư hỏng xương, hư hỏng não ... làm cho cơ thể suy kiệt dần.
10. U xâm nhập vỏ xơ là u không nằm trong lòng tuyến mà nằm sát vỏ của tuyến. Giống như quả nho, bình thường hạt nằm trong lòng quả nho, nhưng trong trường hợp này hạt nho lại nằm sát vỏ.
11. U tăng sinh mạch là gì? Tăng sinh là nhiều mạch máu ở tuyến giáp hoặc xung quanh u. Là một trong những dấu hiệu của ung thư, tuy nhiên dấu hiệu này không có nhiều giá trị để chẩn đoán trong ung thư tuyến giáp.
12. Giường tuyến giáp là vị trí giải phẫu của tuyến giáp cố định ở cổ, bám vào phía trước của khí quản. Giống như chỗ chúng ta ngủ gọi là giường.
13. Mô giáp sót lại là phần tuyến giáp sau khi mổ còn lại, có thể là tổ chức lành, có thể là tổ chức u, nhân được phát hiện sau mổ bằng siêu âm có hoặc xạ hình.
14. Uống xạ là gì? Sau khi mổ ung thư tuyến giáp và đã cắt toàn bộ tuyến giáp, muốn diệt sạch các tế bào ung thư còn lại ở cổ và các tế bào đã di căn, Bs cho bệnh nhân uống xạ ( hay còn gọi là uống iod 131).
- Sau khi uống xạ, xạ sẽ ngấm vào máu, đi khắp cơ thể và được tế bào tuyến giáp còn sót lại hoặc di căn hấp thu, khi đó các tế bào này sẽ bị tiêu diệt.
15. Khóc khi biết mình ung thư, khóc mà giải tỏa được căng thẳng thì cứ khóc, khóc mà vơi đi nỗi buồn, nỗi lo lắng thì cứ khóc không cần phải ngại.
16. Hóc môn tuyến giáp có độc không? Hóc môn tuyến giáp được tổng hợp ở ngoài, sau đó thử nghiệm an toàn mới để cho người bệnh uống.
- Thử hình dung bạn đẻ xong không có sữa, bạn sẽ nuôi con hoàn toàn bằng sữa ngoài, con bạn vẫn lớn khôn bình thường, theo bạn liệu sữa có độc không? Sữa cũng có loại hợp loại không.
- Hóc môn tuyến giáp thay thế khi cắt toàn bộ tuyến giáp cũng gần giống như thế, chỉ có lưu ý xem có hợp với loại nào, liều lượng bao nhiêu thôi.
- Bình thường bạn uống hóc môn tuyến giáp chỉ cho bạn, khi bạn có thai thì phải uống tăng lên cho con, vì 3 tháng đầu thai nhi chưa có hóc môn tuyến giáp, phải lấy của mẹ.
17. Uống bù hóc môn tuyến giáp là gì? Khi còn tuyến giáp mà tuyến giáp sản xuất không đủ hóc môn tuyến giáp thì phải uống bù thêm để đủ theo nhu cầu của cơ thể.
- Sau khi mổ lấy nhân tuyến giáp, sau khi cắt một thùy tuyến giáp, sau khi cắt bán phần tuyến giáp mà phần còn lại không tiết đủ hóc môn tuyến giáp thì phải uống bù ở ngoài vào.
- Việc uống bù, hỗ trợ hóc môn tuyến giáp có thể tạm thời trong thời gian ngắn hoặc phải uống bù suốt đời tùy từng người bệnh, liều lượng cũng tùy thuộc vào từng người bệnh.
18. Uống thay thế hóc môn tuyến giáp suốt đời là ntn?
- Trong trường hợp cắt toàn bộ tuyến giáp rồi thì không còn gọi là "uống bù" hay "hỗ trợ" nữa mà phải nhớ là bắt buộc phải uống thay thế suốt đời, uống vĩnh viễn, uống đến lúc chết.
- Liều lượng hóc môn tuyến giáp tùy thuộc vào từng người bệnh và tình trạng bệnh.
- Uống hóc môn tuyến giáp thay thế có hai tác dụng là giúp cơ thể hoạt động bình thường và đặc biệt là hạn chế tái phát ung thư tuyến giáp.
Một số từ ngữ gây hoang mang cao độ!
- Khi đi khám bệnh, khi đi siêu âm, một số Bs siêu âm và khám bệnh hay sáng tác ra các từ độc và lạ nhằm gây sự chú ý của người bệnh, gây hoang mang và mục đích chính là để dọa nạt người bệnh. Tỏ ra rất chi là nguy hiểm.
1. "Nụ sùi trong nang", nghe có vẻ khủng khiếp, thực ra là một nhân hỗn hợp, tức là có cả dịch và một phần đặc, loại này thường lành tính.
2. " Nang giáp, chưa phá vỡ vỏ", nghe từ chưa phá vỡ vỏ có vẻ mơ màng, hoang mang. Nang giáp thường lành tính nhất, người ta chỉ sử dụng từ chưa phá vỡ vỏ với các nhân nghi ngờ ung thư, đằng này lại đi ghép 2 cụm từ chẳng liên quan đến với nhau để dọa nạt người bệnh.
Còn rất nhiều từ khác, mời mọi người bổ sung thêm để phong phú từ vựng tiếng việt
Từ ngữ vùng miền
- Miền Nam gọi bát ăn cơm bằng chén, gọi lạc bằng đậu phộng...
Trong y tế cũng thế
- Phình giáp có nghĩa là tuyến giáp to ra, to hơn bình thường. Phình bụng giống như to bụng thế thôi.
- Phình giáp đa hạt là nhiều nhân, nhiều nang tuyến giáp.
- Echo kém, rất kém có nghĩa là mật độ âm giảm, hình ảnh nhân màu đen, tối hơn so với phần tuyến giáp bình thường khi siêu âm. Nhân dạng này rất dễ ung thư.
- Vôi hóa thô là vôi có kích thước to, thường là lành tính.
- Vi vôi hóa là vôi có kích thước nhỏ, thường là ung thư, nhưng dễ nhầm với keo đặc, nếu siêu âm có hình đuôi sao chổi thì thường là keo.
+ Còn nếu là vôi thực sự thì sẽ cản sóng siêu âm dẫn đến phía dưới của vôi sẽ màu đen ( bóng cản) chứ không có đuôi sao chổi như là keo.
- Bướu giáp lan tỏa có nghĩa là kích thước tuyến to ra.
Bs Mai Văn Sâm 0912290206
Tại sao sau mổ cắt toàn bộ tuyến giáp rồi mà lại phải uống xạ để xóa mô giáp làm gì?
Tuyến giáp có 2 thùy, để tiết hóc môn tuyến giáp, hóc môn tuyến giáp vô cùng quan trọng với sức khỏe.
Khi bạn có khối u, ví dụ như u giáp, u vú..... lập tức bạn có suy nghĩ không biết có thuốc gì để làm chậm sự phát triển của u, thậm chí nhiều người còn muốn có thuốc để tan biến ngay u
Mọi người cứ nghĩ rất đơn giản là u nằm sát vỏ thì nguy hiểm, còn u nằm trong lòng tuyến giáp thì an toàn. Suy nghĩ như thế là sai hoàn toàn.
Tuyến cận giáp là một trong các tuyến nội tiết có kích thước rất nhỏ chỉ bằng hạt đậu xanh nhưng có vai trò sống còn
Đi khám ở nơi có Bs phải chuyên khoa, chuyên về ung thư tuyến giáp. Đặc biệt là chỗ khám không được đông, không được quá tải thì các Bs mới khám kỹ được, không bỏ sót tổn thương, đáng đồng tiền bỏ ra và thời gian đi khám bệnh của mình.
Bệnh di truyền là do cha mẹ truyền cho con qua trứng của mẹ và qua tinh trùng của bố.
Khi nghe tới từ hóc môn, nội tiết mọi người luôn luôn hỏi, liệu sau mổ tuyến giáp tôi có đẻ được nữa không?
Xét nghiệm u và hạch tức thì trong lúc mổ hay còn gọi là cắt lạnh trong lúc mổ
Màu của nhân hay còn gọi là âm của nhân khi sóng siêu âm đi qua, Ranh giới của khối u, Bờ của khối u, Vi vôi hóa, Trục của u, Tăng sinh mạch, Ngoài ra có thêm hạch cổ bất thường như mất rốn hạch, hạch có dịch, hạch có vi vôi.
